راهنمای کامل فریت بار (مدارک، مراحل، هزینهها و قوانین)
اصطلاح فریت بار در صنعت لجستیک جهانی به هرگونه حملونقل کالا در سطح بینالمللی از طریق راههای مختلف زمینی، دریایی و هوایی اطلاق میشود. در ایران اما این اصطلاح برای ارسال خرده بار بیشتر به صورت هوایی کاربرد دارد. هر چند که میتوان برای کشورهایی که مرز زمینی مشترک با ایران دارند از فریت بارهای زمینی و ریلی نیز استفاده کرد.
در واقع فریت بار را میتوان ارسال بارهای شخصی و معمولا غیرتجاری از طریق گمرک فرودگاه تعریف کرد. این روش معمولا در زمانهایی که مسافران دارای اضافهبار هستند بسیار روش مناسبی برای حملونقل کالا به حساب میآید. همچنین در برخی منابع نیز فریت بار به صورت ارسال اضافه بار در سفرهای هوایی بدون نیاز به حضور فیزیکی مسافر در هواپیما ذکر شده است
انواع فریت بار
اصطلاح فریت بار در سطح جهان با توجه به گستردگی معنای آن دارای انواعی است که در همان قالب دستهبندیهای کلی ارسال بار میگنجد. این دستهبندیها عبارتند از:
- فریت بار هوایی
- فریت بار زمینی
- فریت بار ریلی
- فریت بار هوایی
اما همانطور که به این موضوع اشاره شد، فریت بار در ایران بیشتر به ارسال بار به صورت هوایی اشاره میشود هر چند میتوان فریت بارهای زمینی و ریلی را نیز برای کشورهای همسایه نیز در نظر داشت. فریت بار فرودگاه امام یکی از مراکز اصلی ارسال بار به این روش در کشور است.
بیشتر بخوانید: حمل و نقل کریر چیست؟
تفاوت فریت بار با اضافه بار مسافری
در بلیت پروازها مقدار سقف بار مجاز برای هر مسافر قید شده است و زمانی که یک مسافر بخواهد باری بیش از این مقدار ذکر شده همراه خود داشته باشد، باید هزینه بیشتر تحت عنوان هزینه اضافه بار مسافری را پرداخت کنند. اما همانطور که اشاره شد فریت بار ارسال بار توسط گمرک و شرکت فریت بار است که لزوما نیز نیازی به حضور مسافر در پرواز مذکور نیست. فریت بار در معنای اصطلاحی آن ارسال بار به صورت جداگانه و توسط شرکتهای باربری است.
همچنین میان این دو روش یعنی ارسال به صورت اضافه بار مسافری و فریت بار معمولا روش دوم کم هزینه تر است و همچنین نحوه ارسال نیز تاحدودی متفاوت است.

مراحل فریت بار
با اینکه ممکن است بر اساس نوع بار، شرکت هواپیمایی یا شرکت فورواردری که انتخاب میشود و فرودگاههای مبدا و مقصد تفاوتهایی در مراحل ارسال بار به صورت فریت بار وجود داشته باشد اما میتوان مراحل کلی را برای این روش ذکر کرد.
در ابتدا ارسالکننده از جزییات شرایط ارسال بار اعم از نرخ حملونقل، مدارک مورد نیاز، مسیرهای پروازی موجود و همچنین کالاهای غیرمجاز برای ارسال بار به این صورت اطلاع حاصل کند. در مرحله بعد بستهبندی حرفهای کالا برای جلوگیری از آسیبهای احتمالی و همچنین رعایت پروتکلهای بستهبندی موردی است که باید انجام شود.
انتقال بار به فرودگاه و همچنین تهیه اسناد مورد نیاز از جمله پکینگ لیست و مجوزهای مربوطه در صورت نیاز و دریافت بارنامه که مشخصات محموله در آن ذکر شده است مرحله بعدی ارسال بار است. در آخر نیز تحویل بار به شرکت مورد نظر و پیگیری تا تحویل آن نیز آخرین مراحل به این صورت است.
خدمات مرتبط: حمل بار به عراق
مدارک لازم برای فریت بار
برای ارسال فریت بار هوایی مدارک هویتی مانند پاسپورت مورد نیاز است و در صورتی که همراه با مسافر باشد در برخی موارد بلیت پرواز نیز مورد نیاز است. همچنین مانند دیگر روشهای ارسال محموله نیز آدرس دقیق گیرنده کالا نیز باید قید شود. پکینگ لیست که نشان دهنده جزییات مرسوله است باید در فرایند ارسال به روش فریت بار به گمرک مروبطه ارائه شود.
در مورد فریت بارهایی که ماهیت تجاری دارند نیز به مدارکی که در فرایند ارسال بار تجاری و بینالمللی مورد نیاز است، باید ارائه شوند. همچنین اسناد لازم برای برخی از گروههای کالایی مانند داروها، مواد شیمایی و … جزو مدارک نیاز برای ارسال کالا به این روش است.
مقررات و قوانین گمرکی در مورد فریت بار
در مورد مقررات و قوانین گمرکی در روش ارسال فریت بار هوایی باید به این موضوع توجه داشت که معمولا این روش حمل و نقل غیرتجاری در نظر گرفته میشود و نیازی به رعایت قوانین ارسال تجاری کالا مانند ارائه کارت بازرگانی، مجوزهای صادراتی و حقوق ورودی ندارد.
اما در زمانی که حجم و یا ارزش کالاهای صادراتی از میزان تعیین شده فراتر رود مرسوله میتواند مشمول قوانین ارسال کالا به صورت تجاری نیز شود که در این صورت باید قوانین و تشریفات صادرات کالا نیز انجام شود.
همچنین در هر حالتی باید ارسالکننده با توجه به کشور مقصد لیست کالاهای ممنوعه را مطالعه کند تا کالای مورد نظر جزو این لیست نباشد.
هزینه فریت بار چگونه محاسبه میشود؟
مهمترین عاملی که در هزینه ارسال بار تاثیر گذار است وزن محموله ارسالی است. برای این کار دو شاخص وزن واقعی و وزن حجمی محاسبه میگردد و عدد بزرگتر را در هزینه حمل هر کیلوگرم کالا حساب میکنند. در زمانی وزن حجمی بیشتر از وزن واقعی میشود که محموله مورد نظر وزنی کم اما حجم زیادی دارد.
فرمول محاسبه وزن حجمی به این صورت است که حاصل ضرب ابعاد (طول، عرض و ارتفاع) محموله تقسیم بر عدد 6000 میشود، تا میزان وزن حجمی محاسبه شود. برخی شرکتهای حمل بار از ثابت 5000 هزار نیز استفاده میکنند.
علاوه بر هزینه گفته شده ارسالکننده بار باید هزینههای ثابتی مانند هزینه صدور بارنامه، خدمات و تشریفات گمرکی و حمل بار به فرودگاه را نیز در نظر داشته باشند.

تفاوت فریت بار و کارگو چیست؟
یکی از موضوعات مناقشهانگیز در صنعت لجستیک به ویژه در ایران تعاریف مربوط و اصطلاح کارگو و فریت بار است. با توجه به اینکه اصطلاح فریت بار در سطح جهانی و در داخل ایران در برخی مواقع اختلافاتی دارد و همچنین در کشور برخی اوقات کلمات کارگو و فریت نیز به جای یک دیگر استفاده میشوند، پیدا کردن یک مرز شفاف میان این دو اصطلاح میتواند برای مخاطب کمی گنگ و گیجکننده باشد.
برخی از تعاریف روش حمل و نوع وسیله حملونقل محموله را موردی میدانند که میان این دو اصطلاح تفاوت ایجاد میکند. به عنوان مثال حمل با کشتی و هواپیما را برخی ویژگی کارگو میدانند در حالی که فریت میتواند شامل تمام روشهای حمل باشد.
اما همانطور که در این مقاله دیدیم این تعریف انطباق کاملی با تعاریف این اصطلاحات لجستیکی در ایران ندارد. شاید بهترین تعریفی که میتواند تفاوت این دو اصطلاح را مشخص کند در ماهیت کالای حمل شده باشد. همانطور که گفته شد فریت بار ( به ویژه فریت بار هوایی) بیشتر برای مقاصد غیر تجاری مورد استفاده قرار میگیرد در حالی که کارگو ماهیتی تجاری دارد.
کالاهای مجاز و ممنوعه در فریت بار
لیست کالاهای مجاز و ممنوعه برای ارسال به صورت فریت بار میتواند با توجه به ایرلاین، شرکت حمل و یا کشور مقصد متفاوت باشد. اما معمولا ارسال کالاهایی مانند وسایل منزل، لوازم برقی خانگی، پوشاک و وسایل شخصی، آلات موسیقی، کتاب و لوازم تحریر، مواد خوراکی به صورت بستهبندی و ظروف و اشیا تزیینی مجاز است. البته این لیست تمام کالاهای مجاز نیست و ذکر تمامی آنها در یک مقاله ممکن نیست.
همچنین به صورت معمول ارسال کالاهایی مانند مواد قابل اشتعال، باتریها و آهنربا، مواد فاسدشدنی و حساس، آثار ملی، تاریخی و اسلحه و مهمات به این روش ممنوع میباشد. همچنین ارسال حیوان زنده در فریت بار شاید در برخی موارد با مشکلاتی مواجه شود و در صورت نیاز باید قبل از ارسال اطلاعاتی کاملی در این مورد به دست آورید.
الرافدین ارائه دهنده خدمات حمل و نقل بینالمللی
دپارتمان حملونقل به عنوان بازوی لجستیکی گروه الرافدین، با سالها تجربه در زمینه حمل کالا به کشورهای مختلف در حال حاضر بسته کامل و جامعی از تمامی خدمات لجستیکی را به مشتریان خود ارائه میدهد. این خدمات شامل حمل زمینی مستقیم، ارائه زنجیره کامل خدمات لجستیکی، مدیریت و اجرای عملیات لجستیک پروژهها، حمل و نقل بینالمللی-ترکیبی، انبارداری و انجام تشریفات گمرکی میشود.
برای ارتباط سریع با متخصصین و کارشناسان مجموعه الرافدین میتوانید با شماره 02188921210 تماس حاصل فرمایید. همچنین با پر کردن فرم زیر و وارد کردن اطلاعات خود، کارشناسان دپارتمان لجستیک الرافدین در اسرع وقت با شما برای مشاوره رایگان تماس خواهند گرفت.
خدمات مرتبط: شرکت حمل و نقل به عراق