بارنامه فیاتا چیست؟ و با چه هدفی تشکیل شده است؟
فیاتا بزرگترین شرکت غیردولتی در زمینه حملونقل بینالمللی است. بارنامه فیاتا که توسط سازمان بینالمللی انجمنهای فورواردها (FIATA) صادر میگردد یک سند بینالمللی در زمینه حمل مرکب یا چند وجهی است به طور همزمان نقش قرارداد حمل، رسید کالا و سند مالکیت محموله را ایفا میکند. همچنین در صورت صدور به صورت حواله و انجام پشتنویسی بارنامه فیاتا تبدیل به یک سند قابل معامله میشود.
بارنامه فیاتا مسئولیت محموله را در حمل ترکیبی به شرکت فوروارد شرکت فوروارد نسبت میهد و به همین دلیل مسئولیت تمام زنجیره حمل بر عهده شرکت فوروارد میباشد. این سازمان که بیشتر از یک قرن از تاسیس آن میگذرد، مورد تایید اتاق بازرگانی بینالمللی (ICC) نیز قرار گرفته است و به همین دلیل به عنوان یک سند معتبر بینالمللی شناخته میشود
فیاتا با چه هدفی تشکیل شده است؟
وبسایت فیاتا هدف اصلی این سازمان را حمایت و هماهنگی در منافع فورواردها یا همان متصدیان حمل و نقل در سطح بینالملل اعلام کرده است. هدفی که از طریق به اشتراک گذاشتن تجربیات فنی و تجاری اعضا و گسترش فعالیتهای روابط عمومی این سازمان به منظور ارتقای جایگاه لجستیک و حملونقل بینالمللی محقق خواهد شد.
پکپارچهسازی صنعت حملونقل در سطح جهانی، سهولت تجارت میان کشورهای مختلف، تحقیق در حوزه صنعت لجستیک با هدف بهبود این صنعت، و بهبود و ارتقای خدمات مرتبط با شرکتهای فورواردی نیز از دیگر اهداف سازمان فیاتا است.
بیشتر بخوانید: بارنامه چیست؟( معرفی انواع بارنامه و قوانین آن)
انواع اسناد فیاتا
این سازمان در راستای پوشش دادن تمامی وجوه حمل ترکیبی بینالمللی از اسناد مختلفی استفاده میکند که هر کدام کاربرد ویژه خود را دارد و ما در ادامه به چند مورد اصلی از آنها اشاره میکنیم:
گواهی رسید فیاتا (FCR): این گواهی سندی است که نشان میدهد محموله مورد نظر از سوی فرستنده به شرکت فوروارد تحویل داده شده است. این گواهی که معمولا سندی غیرقابل معامله است تعهد فوروارد مبنی بر دریافت کالا را نشان میدهد.
گواهی حمل فیاتا (FCT): این گواهی نشاندهنده تعهد شرکت فورواردر به تحویل محموله در مقصد به وسیله حاملهای منصوب به خود است. این گواهی معمولا قابل معامله بوده و توسط بانکهای پذیرفته میشود. FCT در واقع قرارداد حمل نیست، بلکه نشان دهندده انجام تعهد تحویل کالا در مقصد تعیین شده است.
بارنامه حمل مرکب فیاتا (FBL): بارنامه حمل مرکب فیاتا یک سند بینالمللی است که مورد تایید اتاق بازرگانی بینالمللی نیز قرار گرفته است و معمولا نیز قابل معامله است. این بارنامه که توسط سازمان به شرکت حملونقل داده میشود تمام مسئولیت حمل محموله از مبدا به مقصد را بر عهده شرکت فورواردر میگذارد.
رسید انبار فیاتا (FWR): این رسید نیز نشان میدهد که کالا در انبار مقصد دریافت شده است. این سند به طور معمول غیر قابل معامله است مگر آنکه قابل معامله بودن آن در سند ذکر شود.
ویژگیهای بارنامه فیاتا چیست؟
بارنامه فیاتا از ویژگیهای مهم و منحصر به فردی برخودار است که فعالان صنعت لحستیک و حملونقل باید با آن آشنا باشند. برخی از این ویژگیها عبارتند از:
- دارا بودن تمامی ویژگیهای قرارداد حمل، رسید کالا و سند مالکیت
- مورد تایید اتاق بازرگانی بینالمللی، مقررات یکسان و مورد تایید نهادهای مالی
- مورد تایید توسط سازمانهای تجارت بینالمللی
- در این سند مسئولیت حقوقی محموله با فوروارد اصلی است نه حاملهای فرعی محموله
- این اسناد فقط برای شرکتهای عضو و مجاز سازمان فیاتا صادر میگردد
- وجود شرایط متحدالشکل و روندهای یکسان

بخشهای مختلف بارنامه فیاتا
بارنامه فیاتا نیز مانند انواع دیگر بارنامه اطلاعات کاملی از طرفین مشارکتکننده در فرایند حمل و همچنین محموله و حامل را در خود دارد. در ابتدای این سند اطلاعات کاملی از محل و تاریخ صدور سند، فرستنده، گیرنده محموله، نام و مشخصات شرکت فورواردر حامل درج میشود.
همچنین اطلاعات مهم دیگری مانند مبدا و محل بارگیری، وسیله حمل اصلی (کشتی، هواپیما یا قطار) و اطلاعات مربوطه به آن، محل تحویل و تخلیه نهایی نیز قید میشود. در ادامه این سند نیز مشخصات محموله اعم از نوع بستهبندی، تعداد بسته، وزن ناخالص، شرح کالا، و حجم محموله نیز میآید و در انتها نیز نرخ کرایه و روش پرداخت، نوع و پوشش بیمه نیز ذکر میشود. همچنین در پشت این سند قوانین مهم سازمان فیاتا در زمینههای مسئولیت شرکتهای فورواردر، حق جبران تاخیر، اعلام خسارت و … نوشته شده است.
مراحل صدور بارنامه فیاتا
برای صدور بارنامه فیاتا همانطور که گفته شد، شرکتهای فورواردر باید عضو این انجمن شوند، و مجوز مربوطه را دریافت کنند. همچنین دارا بودن شرایط بیمههای مسئولیت فورواردرها نیز از الزامات صدور بارنامه فیاتا است.
پس از آن نیز شرکت فورواردر اطلاعات محموله و مشخصات دیگر مانند اطلاعات فرستنده، گیرنده، کالاها، مسیر حمل را ارائه و پس از تایید آن توسط انجمن فیاتا، بارنامه صادر میگردد. همچنین در انتها باید شرکت فورواردر باید پس از تکمیل فرم اقدام به امضا و مهر بارنامه کند.
قوانین و مقررات فیاتا
همانطور که گفته شد یکی از مهمترین نتایج سازمان فیاتا یکپارچهسازی و شفافسازی قوانین مربوط به فرایند حمل است که برخی از آنها نیز در پشت بارنامه قید میشود. برخی از این قوانین و مقررات عبارتند از:
- محدوده مسئولیت فورواردر
- میزان غرامت در تاخیرهای احتمالی
- روش اعلام خسارت
- الزام داشتن بیمهنامه معتبر مطابق با شرایط بارنامه توسط شرکت فورواردر
همچنین بر اساس قوانین سازمان فیاتا فرایند حمل از لحظه تحویل محموله به شرکت فورواردر آغاز شده و تا زمانی که در مقصد تحویل داده شود ادامه دارد.
ارائه خدمات حملونقل بینالمللی-ترکیبی توسط دپارتمان لجستیک الرافدین
دپارتمان لجستیک گروه الرافدین با در اختیار داشتن متخصصین این صنعت و سالها تجربه در زمینه حملونقل و انجام تشریفات گمرکی به کشور عراق و دیگر کشورهای منطقه مجموعه جامعی از خدمات در این حوزه را به مشتریان خود ارائه میدهد.
دپارتمان لجستیک الرافدین با عضویت در کنوانسیون FIATA و به کارگیری نیروهای چندزبانه اقدام به ارائه خدمت حملونقل بینالمللی-ترکیبی میکند. علاوه بر این خدمت دپارتمان ما حمل بار به عراق، ارائه زنجیره کامل خدمات لجستیکی، انجام تشریفات گمرکی، انبارداری و دیگر خدمات این حوزه را نیز به کارفرمایان ارائه میکند.
برای ارتباط سریع با متخصصین و کارشناسان مجموعه الرافدین میتوانید با شماره 02188921210 تماس حاصل فرمایید. همچنین با پر کردن فرم زیر و وارد کردن اطلاعات خود، کارشناسان دپارتمان لجستیک الرافدین در اسرع وقت با شما برای مشاوره رایگان تماس خواهند گرفت.